Najczęstsze błędy popełniane przez traderów i sposoby zapobiegania im

Choć droga każdego tradera obracającego kontraktami CFD (od ang. Contracts for Difference) jest inna, co wynika zarówno z indywidualnych cech osobowościowych, jak i przyjętego planu tradingowego, warto poświęcić czas na uważne zapoznanie się z dynamiką rynku. Można w ten sposób zdobyć cenne informacje, które ułatwią poruszanie się po tym niestabilnym rynku. Istnieją pewne powszechne błędy popełniane przez traderów CFD. W tym artykule przyjrzymy się im bliżej, a także zasugerujemy strategie, które mogą pomóc w uniknięciu przynajmniej części z nich.

Jakie błędy popełniają traderzy?

Zachowanie traderów na rynkach finansowych było przedmiotem wielu badań. Zważywszy na duży rozmiar próby, dane pochodzące z tych badań pozwalają na wskazanie pewnych powszechnych trendów. Dlatego też, zanim przyjrzymy się bliżej przykładom działań traderów, które mogą stać w sprzeczności z ich osobistymi celami, musimy zdefiniować, czym właściwie jest błąd w świecie tradingu.

W zależności od tradera definicja ta może być tak różna, jak różny jest sam trading. Uznajmy jednak, że błąd w tradingu to decyzja (lub brak decyzji), która oddala tradera od jego celu. Rynek CFD charakteryzuje się zbyt dużą niestabilnością, żeby gwarantować wyłącznie pozytywne wyniki, jednak zapoznając się z określonymi wzorcami zachowań, możemy stać się bardziej świadomymi traderami.

Najczęstsze błędy popełniane przez traderów

Brak planu tradingowego

Doświadczeni traderzy zdają sobie sprawę, że kluczowe znaczenie przy handlu kontraktami CFD ma odpowiednie planowanie. Przed otwarciem pozycji trader powinien skrupulatnie określić swoje punkty wejścia i wyjścia, jak również kwotę alokowanego kapitału oraz precyzyjne zasady zarządzania ryzykiem. Dzięki dobrze nakreślonemu planowi taki trader może z pełnym przekonaniem i zachowaniem dyscypliny poruszać się po wzburzonych wodach rynku. Jednak początkujący traderzy niejednokrotnie rozpoczynają swoją przygodę z tradingiem bez precyzyjnego planu, co może narażać ich na określone zagrożenia i skutkować decyzjami podejmowanymi pod wpływem impulsu A nawet jeśli opracują plan, mogą się go nie trzymać, podejmując impulsywne decyzje w reakcji na wahania rynkowe.

Jedną z najczęstszych pułapek jest skłonność do zarzucania pierwotnych strategii i odwracania pozycji w odpowiedzi na niekorzystne zmiany rynkowe. Trader może na przykład wpaść w panikę i sprzedać papiery wartościowe w następstwie nagłego spadku cen, a następnie żałować swojej decyzji, gdy już na rynku nastąpi odbicie. Wycofywanie się z wcześniej nakreślonego planu może prowadzić do niekonsekwentnych zachowań i nieprzewidywalnych rezultatów. Przy braku solidnych ram, które mogłyby wspomóc traderów w podejmowaniu decyzji, niedoświadczeni traderzy są bardziej podatni na emocjonalne zachowania i nieprzemyślane reakcje, co może negatywnie odbijać się na osiąganych wynikach.

Co do zasady, plan tradingowy jest jak mapa drogowa, która może pomóc w odnalezieniu się w skomplikowanym krajobrazie rynków finansowych. Taki plan wprowadza przejrzystość, strukturę i dyscyplinę, pomagając traderom w skupieniu się na swoich celach i podejmowaniu świadomych decyzji w oparciu o jasne zasady tradingu, a nie chwilowe emocje. Traderzy, którzy poświęcą czas na opracowanie i kompleksowego planu i będą go konsekwentnie przestrzegać, zwiększają swoje szanse na sukces i ograniczają do minimum ryzyko, jakie nieodłącznie wiąże się z handlem kontraktami CFD.

Gonienie za wynikami

Urok pogoni za aktywami lub strategiami przynoszącymi doskonałe wyniki może kusić traderów poszukujących sposobów na maksymalizację zysków. Jednak taka pogoń niejednokrotnie prowadzi do złych decyzji, skutkujących wynikami dalekimi od optymalnych. Wielu inwestorów wpada w pułapkę polegającą na tym, że przy wyborze inwestycji kierują się wyłącznie bieżącymi wynikami. Motorem napędowych ich decyzji jest obawa przed przegapieniem okazji do zarobku (z ang. fear of missing out, FOMO). Tę skłonność do pogoni za wynikami można tłumaczyć zjawiskiem znanym jako efekt świeżości (ang. recency bias), które polega na tym, że traderzy przykładają nadmierną wagę do bieżących wydarzeń lub trendów, zapominając o długoterminowych czynnikach fundamentalnych.

Choć naturalnym jest, że skłaniamy się ku inwestycjom, które są w stanie w krótkim czasie przynieść spektakularne zyski, powinniśmy zachować ostrożność i patrzeć na rynek w szerszej perspektywie. Wyniki osiągane w przeszłości nie są wiarygodnym prognostykiem dla przyszłych rezultatów, a aktywa, które notowały znaczące wzrosty, mogą być narażone na korektę. Podejmowanie decyzji inwestycyjnych wyłącznie w oparciu o krótkoterminowe wyniki może wystawiać inwestorów na dodatkowe ryzyko, ponieważ mogą oni otwierać pozycje, gdy ceny aktywów są zawyżone lub gdy rynek znajduje się u szczytu cyklu koniunkturalnego.

Zamiast gonić za wynikami, inwestorzy powinni skupić się na budowaniu zdywersyfikowanego portfela odpowiadającego indywidualnym celom finansowym i osobistemu poziomowi tolerancji ryzyka. Traderzy, którzy działają w sposób zdyscyplinowany oraz strategiczny i nie ulegają pokusie krótkoterminowych zysków, będą skuteczniej realizować swoje plany tradingowe.

Niewystarczający research

Brak odpowiedniego rozeznania to jeden z najczęściej popełnianych błędów podczas handlu kontraktami CFD. Część traderów podczas otwierania i zamykania pozycji kieruje się instynktem lub pocztą pantoflową, często zapominając o konieczności uzasadnienia swoich decyzji uprzednią dogłębną analizą rynku. Choć kierowanie się własną intuicją i wskazówkami z zewnątrz może czasem przynosić dobre rezultaty, przed podjęciem decyzji o zawarciu jakiejkolwiek transakcji należy koniecznie podeprzeć je m.in. dowodami empirycznymi i staranną analizą.

Co więcej, wielu traderów stawia na popularne instrumenty, takie jak indeks S&P 500 czy para GBP/USD, nie mając przy tym pełnego rozeznania w niuansach wybranego przez siebie rynku. Badania wskazują, że handel na popularnych rynkach wiąże się z wyższym ryzykiem – na 15 z nich średnie straty przewyższają zyski. Aby ograniczyć ryzyko strat, przed otwarciem jakiejkolwiek pozycji traderzy mogą powinni dogłębnie zrozumieć dynamikę danego rynku.

Przed przystąpieniem do handlu należy koniecznie zgłębić zawiłości rynku, który nas interesuje. Czy jest to nieregulowany rynek pozagiełdowy czy też rynek oparty na produktach giełdowych? Jaki jest obecny poziom zmienności cen? Aby znaleźć odpowiedzi na te i inne istotne pytania, należy przeprowadzić skrupulatną analizę. Dzięki temu będziemy mogli podejmować decyzje w sposób bardziej świadomy, co może zwiększyć nasze szanse na odniesienie sukcesu na wyjątkowo skomplikowanym rynku kontraktów CFD.

Kierowanie się emocjami

Kierowanie się emocjami to jedna z najczęstszych pułapek czyhających na traderów CFD. Jej źródłem nierzadko jest frustracja spowodowana wahaniami cen na rynkach, które prowadzą do osłabienia wartości zajmowanych pozycji. Niezależnie od tego, czy odczuwasz rozczarowanie związane z gwałtownym spadkiem wartości pozycji długiej wkrótce po jej otwarciu, czy też w żal z tytułu przegapienia lukratywnej okazji, pamiętaj, że emocje takie jak złość, strach i niepokój mogą utrudniać racjonalną ocenę sytuacji i skłaniać do podejmowania impulsywnych decyzji.

W odpowiedzi na niekorzystne ruchy na rynku, traderzy mogą ulegać pokusie inwestowania dodatkowych środków w pozycje przynoszące straty lub też angażować się w tzw. revenge trading (trading odwetowy) polegający na podejmowaniu jeszcze bardziej ryzykownych działań z nadzieją na powetowanie sobie strat. Również strach przed przegapieniem okazji (FOMO) może popychać traderów do ślepego podążania za trendami i otwierania pozycji w nieodpowiednich momentach, gdy ceny są już zawyżone i prawdopodobna jest korekta.

Aby do minimum ograniczyć ryzyko kierowania się emocjami, należy uprawiać trading w sposób zdyscyplinowany, a podczas podejmowania decyzji kierować się racjonalnymi przesłankami. Zamiast impulsywnego reagowania na wahania rynkowe, traderzy powinni skupić się na efektywnym zarządzaniu ryzykiem. Traderzy, którzy są świadomi, że rynki są ze swojej natury cykliczne, mogą stosować szereg strategii ukierunkowanych na potencjalną ochronę kapitału i minimalizację strat, takich jak zlecenia stop-loss czy też trzymanie się wcześniej ustalonego planu zarządzania ryzykiem.

Zachowując spokój i opanowanie, stajemy się bardziej odporni na zawirowania rynkowe i mamy pewność, że emocje nie wpłyną negatywnie na nasz osąd i nie przeszkodzą nam w osiągnięciu założonych przez siebie celów.

Brak odpowiedniego zarządzania ryzykiem

W handlu kontraktami CFD kluczowe znaczenie ma jasne rozpoznanie osobistego poziomu tolerancji ryzyka. Należy o tym pamiętać zwłaszcza wtedy, gdy staje nam przed oczami perspektywa potencjalnych zysków. Niektórzy inwestorzy mogą z trudem radzić sobie ze zmiennością cen, jaka nieodłącznie wiąże się z obrotem akcjami oraz innymi aktywami o wyższym profilu ryzyka. Dla innych priorytetem jest stabilność i przewidywalność zysków. Ścieżka każdego tradera CFD jest inna. Dlatego też przy podejmowaniu decyzji tradingowych należy mieć na uwadze indywidualny poziom tolerancji na ryzyko.

Należy pamiętać, że każda okazja inwestycyjna na rynku kontraktów CFD jest obarczona pewnym poziomem ryzyka. Wraz ze wzrostem ryzyka rosną również potencjalne zyski. Trader powinien jednak ocenić, czy profil ryzyka danej inwestycji odpowiada jego indywidualnemu poziomowi tolerancji ryzyka. Nawet jeśli perspektywa zysku jest kusząca, należy oszacować straty, do jakich może dojść w przypadku realizacji któregokolwiek z niekorzystnych scenariuszy. Nigdy nie inwestuj ponad stan ani ponad kwotę, której utrata jest przez Ciebie tolerowana. Nadanie priorytetu zarządzaniu ryzykiem i korzystanie z oferowanych przez nas narzędzi powinno być integralną częścią każdej strategii tradingowej.

Ignorowanie wolatywności

Innym powszechnym błędem popełnianych przez CFD jest ignorowanie wolatywności. Niektórzy traderzy zapominają lub bagatelizują wpływ wolatywności (niestabilności cwn) na zajmowane przez nich pozycje, co może skutkować nieoczekiwanymi stratami lub niewykorzystanymi okazjami. Wolatywność może mieć znaczący wpływ na zmiany cen, co zmusza traderów do odpowiedniego adaptowania swoich strategii. Nieuwzględnienie wolatywności może prowadzić do realizacji transakcji w niesprzyjających warunkach lub do przedwczesnego uruchomienia zleceń stop-loss. Traderzy CFD w swoich planach powinni uwzględniać analizę wolatywności, co pomoże im nie tylko ograniczyć negatywne skutki wahań rynkowych, ale też wykorzystać nadarzające się okazje.

Zmiana celów

Jednym z powszechnych błędów w handlu kontraktami CFD jest zmiana celów lub strategii w obliczu poniesionych strat lub pojawienia się niesprzyjających warunków rynkowych. Zamiast godzić się z niewielką stratą, niektórzy traderzy mogą uparcie czekać na zmianę koniunktury, co może skutkować jeszcze większymi stratami. Na przykład wycofanie się wcześniej ustawionego zlecenia stop-loss – mechanizmu mającego na celu ograniczenie strat – może świadczyć o niezdolności do uznania własnej pomyłki.

Niezwykle ważne jest, aby utrzymać dyscyplinę i przestrzegać wcześniej ustalonych planów i strategii handlowych. Oznacza to m.in. konsekwentne opieranie się na zaufanych wskaźnikach. Akceptowanie niewielkich spadków bez zbędnej zwłoki, jeżeli takowe były zakładane, pozwala utrzymać straty w ryzach. Nadzieja na rychły zwrot, do którego nigdy nie dojdzie, będzie prowadzić tylko do powiększenia strat. Traderom, którzy będą trzymać się ustalonych strategii i zasad zarządzania ryzykiem, łatwiej będzie minimalizować ewentualne straty. Nie należy jednak zapominać, że handel kontraktami CFD zawsze wiąże się z ryzykiem poniesienia znacznych strat.

Nadmierna dywersyfikacja

Błędem, jaki często popełniają początkujący traderzy CFD, jest handel na zbyt wielu rynkach – takich jak rynki akcji, opcji czy towarów – co nierzadko wynika z chęci poznania różnych klas aktywów. Jednak rozproszenie swojej uwagi pomiędzy nadmierną liczbę rynków może prowadzić do utraty rozeznania i uniemożliwiać zdobycie biegłości w handlu. Traderzy, którzy nie są w stanie szlifować swoich umiejętności w handlu na jednym, konkretnym rynku, mogą czuć się przytłoczeni i niezdolni do dalszego rozwoju. TCi, którym brakuje doświadczenia, powinni oprzeć się pokusie ciągłego lawirowania między rynkami i skupić swoją uwagę na jednym rynku. Pozwoli im to zdobyć cenne doświadczenie i zwiększy szanse na osiągnięcie sukcesu.

Niewystarczająca dywersyfikacja

Pułapką, w którą często wpadają traderzy CFD, jest niedostateczna dywersyfikacja, czyli brak odpowiedniego rozłożenia kapitału pomiędzy różne typy aktywów bazowych. Koncentrując się zbyt mocno na jednej klasie kontraktów CFD, inwestorzy narażają się na duże ryzyko. Dywersyfikacja, poprzez ograniczenie skutków niekorzystnych wyników jednej inwestycji, może pomóc w uniknięciu potencjalnych strat. Co więcej, decydując się na „niestawianie wszystkiego na jednego konia”, możesz skuteczniej opierać się wolatywności na rynkach. Choć dowody świadczą o korzyściach, jakie płyną z dywersyfikacji portfela, niektórzy traderzy trzymać się sprawdzonych rozwiązań lub naśladować strategie stosowane przez innych traderów. Dywersyfikacja może wydawać się mało atrakcyjną strategią, jednak badania pokazują, że może ona przynosić lepsze rezultaty niż skupianie się na pojedynczych aktywach.

Podsumowanie

Umiejętne poruszanie się po wysoce niestabilnym rynku CFD wymaga starannego rozważenia różnych czynników, począwszy od indywidualnych cech osobowościowych, a skończywszy na strategiach handlowych. Choć nie ma dwóch takich samych traderów, to doświadczenia innych mogą być dla nas źródłem cennych spostrzeżeń, które pomogą nam uniknąć najczęstszych pułapek. Świadomość czyhających na traderów zagrożeń, od niedostatecznej dywersyfikacji po kierowanie się emocjami i bagatelizowanie wolatywności, może zwiększyć szanse na odniesienie sukcesu na rynku kontraktów CFD. Opracowanie strategii opartej na dyscyplinie, przestrzeganie dobrze nakreślonego planu i nadanie priorytetowego znaczenia kwestii zarządzania ryzykiem to podstawowe kroki, które pozwolą Ci stać się bardziej świadomym i odpornym na czynniki zewnętrzne traderem operującym na tym, jakże dynamicznym i nieprzewidywalnym, rynku.

Pytania i odpowiedzi

Jak uniknąć typowych błędów popełnianych przez traderów?

Choć handel kontraktami CFD nie gwarantuje zysków, to opracowanie skutecznej strategii, przestrzeganie dobrze nakreślonego planu handlowego i traktowanie zarządzania ryzykiem priorytetowo może – przy uwzględnieniu innych strategii – pomóc Ci uniknąć najczęstszych błędów popełnianych przez traderów.

Jaki błąd traderzy popełniają najczęściej?

Jednym z typowych błędów popełnianych przez traderów jest nieprzestrzeganie wcześniej ustalonego planu handlowego.

Jakiego błędu najtrudniej uniknąć podczas tradingu?

Nie ma dwóch takich samych traderów — każdy ma swoje silne i słabe strony — ale tym, co łączy wielu z nich jest podejmowanie decyzji handlowych w oparciu o emocje, co może negatywnie wpływać na ocenę sytuacji i skłaniać do podejmowania impulsywnych decyzji, zwłaszcza w okresach wahań rynkowych.

Jakich błędów należy unikać podczas handlu kontraktami CFD na akcje?

Podczas handlu kontraktami CFD na akcje należy unikać typowych błędów: braku odpowiedniego researchu, bagatelizowania wolatywności i ulegania pokusie pogoni za wynikami.